Vol gas door de San Blas

Het is goed toeven in de Swimming Pool anchorage. We liggen voor alle windrichtingen beschut achter riffen. Anneke kan rustig haar uren maken. We schrobben weer een keer het onderwaterschip of zwemmen gewoon wat in het kristalheldere water. Soms een dikke onweersbui, vooral in de vroege ochtend. En verder hier en daar een klusje, goed eten en drinken én natuurlijk volleyballen en een sundonwer met de bemanningen van andere boten. We kunnen ons prima voorstellen dat je hier wat langer blijft liggen dan je eerst van plas was. Er ligt hier één jacht wat al zeven jaar niet van de plek is geweest, je kunt het ook overdrijven.

Prive eilandje bij Coco Bandera

Voorwaarde om hier lang te kunnen blijven liggen is dat er af en toe een parlevinker van de vaste wal langs komt met groenten en fruit. Vanwege een sterfgeval in de familie is de vaste koopman al een week niet geweest maar als het goed is komt vandaag een concullega uit Nagarna, hier ongeveer een uur varen vandaan.

Ananas crumble in wording

Tegen het einde van de middag zien we inderdaad de beloofde blauwe boot die van jacht naar jacht vaart. Als wij denken aan de beurt te zijn vaart hij door naar een jacht verderop op de ankerplaats en weer een verder. Anneke en Robert stappen in de rib en proberen er naar toe te varen maar zonder succes: de boodschappenboot vaart met grote haast weer richting de vaste wal. Nu hebben we best nog wat verse voorraad maar wat verse ananassen en avocado's voor de guacemole had toch fijn geweest. 

Onweersbui boven glashelder water

Dinsdag aan het eind van de middag komt de Deinde de ankerplaats opgevaren. Zij waren een paar dagen naar Linton Bay geweest om te bevoorraden wat om een andere reden nog extra gunstig was: ergens tussen de eerste en de vijfde van elke per maand komt de Guna Yala bevolking de cruising fee innen. Dit is een vast bedrag wat je betaald, nog los van de lokale ankerfees. 

Zonsondergang nr ?

Om deze fee te ontwijken vertrekken veel boten de eerste dagen van de maand naar de vaste wal. Een tripje wat je ongeveer 180 dollar uitspaart. Wij hebben geen zin dit te ontwijken maar Robert weet wel met wat handelen de schade te beperken tot 115 dollar omdat hij maar hoeft te betalen voor 2 volwassen en 3 kinderen in plaats van voor 5 volwassenen.

Ballie slaapt heerlijk tijdens het varen

Het is inderdaad opvallend dat er na 5 oktober ineens een heel aantal meer boten de ankerplaats op komen. Tja, als je toch boodschappen moet doen of iets op moeten halen, waarom dan niet juist nu.

Met de Deinde en de Stampy overleggen over plannen voor de komende paar weken. We willen alledrie rond de 15e in Linton zijn maar wel ook nog wat andere plekken in San Blas archipel zien. Tussen de volleyball en sundowner door besluiten we eerst naar Coco Bandero te varen, een tochtje van een uur of twee.

Teiger besluipt een vogeltje

Wij willen graag naar Coco omdat daar, naast dat het sowieso erg mooi is daar, er een paar onbewoonde eilandjes met strand zijn, goede plekken om kites op te laten. En aangezien er eindelijke eens wind verwacht wordt staan Meike en Ties te trappelen.

We gaan rond het middaguur ankerop en proberen nog heel even te zeilen maar als snel is alle wind er weer uit en moet het ijzeren zeil aan. We vinden behoedzaam onze weg langs en tussen de riffen door en ankeren vlak bij een kale zandplaat waar tot een paar jaar terug nog volop bomen stonden. We kunnen niet vinden hoe deze verdwenen zijn: storm? zeespiegelstijging? normale erosie? Vlak bij ons liggen nog een groot motorjacht en een catamaran: beiden charters met daggasten die aan het eind van de dag vertrekken.

Goed opletten hier bij Coco

Na een heerlijke nacht achter het anker komt 's ochtends een boot vanuit Nagarna heerlijk brood verkopen. Weliswaar geen groente of fruit maar zeker niet minder welkom. Hoeven we een keer niet zelf brood, arepas of pannekoeken te bakken.

Na een expeditie naar de twee grotere eilanden van Coco gaan Meike en Ties met de kitespullen naar de zandplaat. Anneke gaat mee als volgboot voor het geval er hulp nodig is: de wind is hier erg veranderlijk in kracht in richting en na Cocos Bandera is er alleen maar open zee. Voorzichtig dus.

Eindelijk wind 

Terwijl Robert één van de boord-WC's ontstopt kunnen Meike en Ties heerlijk los. Er staat een lekkere bries en het kiten gaat prachtig. Het ontstoppen van de WC gaat ook prachtig en na een uurtje werkt het weer zoals het hoort. Anneke is in de tussentijd met de bijboot aardig uit zicht: Ties kan niet meer terug komen omdat de wind is ingezakt en wordt opgehaald. Meike was al op tijd gestopt. Gelukkig is de motor van de rib betrouwbaar, terug peddelen met 3 man en alle gear was een lelijke klus geweest.

Volle bak

's avonds hebben we een volle bak aan boord: het was weer eens tijd voor een gamenight. Met de crews  van de Deinde en de Stampy erbij zijn we in totaal met 14 mensen aan boord. Zowaar passen we allemaal nog in de kuip en is er zelfs nog ruimte voor Hitster en drankjes. De competitie is hevig en de lol is groot en het is zomaar laat.

Avondboot

En passant prikken we nog een volgend eiland om heen te varen: Chicime. Dit zou erg mooi moeten zijn én het ligt al in het uiterste westen van de San Blas wat de tocht naar Linton wat verkort zodat deze makkelijke in één dag te doen is. Stampy trekt een ander plan: zij moeten naar Nagarna om wat bestellingen op te halen en sluiten later in Linton weer aan.

Chichime

De tocht naar Chichime is prachtig. Eindelijk hebben we weer eens een dag wind, en goed ook. Rond het middaguur is de wind even weg om daarna toe te nemen tot een ZW 4 Bft met vlagen met ruim meer. Kunnen we eindelijk eens figuurlijk volgas door de San Blas in plaats van letterlijk. 

Een lifter

Met deze wind is de aanloop van Chichime wel even spannend. Eerst moeten de door de Eden Pass in de Lemmon Cays, maar deze ligt halve wind en is aardig ruim. De ingang van Chichime ligt echter lagerwal met aan lij, vlak voor je tussen de riffen naar binnen draait een hoog koraalrif. De wrakken van jachten die er liggen zijn getuigen dat je hier goed op moeten letten. 

Gescoord

We sturen behoedzaam tot dwars van de ingang om dan scherp in te draaien. Het is halverwege de middag met helder weer dus aan de kleur van het water is goed te zien waar het kanaal loopt. Dit zijn echter geen plekken om motor- of stuurproblemen te krijgen.

Bounty

Eenmaal binnen is het water vlak en prachtig blauw en we ankeren in ongeveer tien meter water. Het aankomstbier is wel verdiend. In no-time ligt er ook een groentenboot naast ons. Hier wel, en we kopen wat spullen voor de komende twee dagen tot we naar Linton varen.

Uitzicht vanuit de kuip

We gaan later in de middag op het grote eiland de wal op voor sundowners en treffen daar, uiteraard, ook nog een backpackende Nederlandse: een dame die net haar master heeft afgerond en voor het serieuze werkzame leven begint nog wat van de wereld van zien. 

Zeemeerminnen

De 'kroegbaas' heeft op de westpunt van het eiland in de negen maanden dat hier is een aardig imperium gebouwd met een bar, een restaurant, een volleyballveld, barbecues en zitjes aan het strand. Hij promoot zijn zaak met veel verve. Aan ons slijt hij niet meer dan een paar rondjes drinken. Gelukkig voor hem begint het drukke seizoen in November. 

Soort strandlopertje

De volgende dag proberen we op het kleine eiland brood te kopen maar de informatie dat er een bakker zou zijn klopt niet. We raken in gesprek met een Kuna die lijkt ons suiker te willen verkopen wat we vriendelijk afslaan omdat we genoeg suiker aan boord hebben. 

Chicime

Niet veel later komt hij, met zijn dochtertje, naar onze boot gepeddeld en laat een lege pot met deksel zien: of wij suiker voor hem hebben. Aaaah, verkeerd begrepen dus. We vullen zijn pot met suiker en vragen of hij verder nog wat nodig heeft. Een pak rijst zou ook fijn zijn. Ook geen probleem. Hij wil in ruil wel het onderwaterschip schoon maken, maar dat hoeft voor ons niet: we kunnen het missen en hoeven er niets voor terug.

Terug naar huis met suiker en rijst

Leuk hoe dat hier gaat: soms komen Kuna aangepeddeld voor een praatje, om een glas cola te vragen, voor water, om vis aan te bieden, en nu voor wat suiker en rijst. 

Chichime

We gaan met de dingy naar het kleine zandplaat eilandje om te zien of er wat te snorkelen is daar. Het snorkelen valt tegen omdat het rif er omheen te ondiep is om anders dan lopend te verkennen, wat natuurlijk niet de bedoeling is. Neemt niet weg dat het leuk is om even op je eigen eilandje in het water te liggen en van de mooie omgeving te genieten.

Een klein beetje waddengevoel

We doen een andere poging op het rif achter de boot en zien hier een heleboel kleine vissen en een mooie zeester. Eenmaal terug op de boot krijgen we nog een toegift van de natuur: er zwemmen dolfijnen op de ankerplaats tussen de boten in. 

Meike duikt in het water en ook van andere boten komen mensen aangezwommen of gepeddeld. Een mooi schouwspel. Je kunt de dolfijnen onder water horen 'zingen' maar dit is alleen voor Meike weggelegd. Wij kijken vanaf het dek toe.

mét ankersjouwen

Na deze prachtige toegift verlaten we de volgende morgen om zes uur de eilanden van de San Blas archipel. We beginnen aan de 45 mijl naar Linton Bay en de verwachting is geen wind en later wat wind op de neus. Wederom 'volgas' door de San Blas. Het zij zo. 

Weer een bui in de maak

Deinde vertrekt samen met ons en vaart continue een paar mijl voor ons uit tot we er bijna zijn. Wij varen binnendoor Isla Grande en Isla Linton en zij varen buitenom omdat ze minder goede kaarten hebben dan wij. 

Isla los Mogotes

De tocht langs Isla Grande is mooi: weelderige natuur met daartussen in de heuvels prachtige buitenhuizen. Duidelijk up-market voor rijke Panamezen.  We komen uiteindelijk tegelijk aan op de ankerplaats van Linton Bay. 

Isla Grande

We sturen voor de zekerheid nog een mail naar de haven of ze echt geen plek hebben. We willen een landreis door Panama maken en dan is het voor de veiligheid wel fijn om in een bewaakte haven te liggen. Na zonsondergang worden we getrakteerd op geluiden van brulapen, tropische vogels, gespartel van vissen in het water en huilende honden in de verte. Er is hier volop natuur. Ook insectennatuur trouwens: er vliegt hier allerlei prik- en bijtspul rond dus we gaan met Deet in de weer. We zijn duidelijk weer aan land.

Spelletje in de kuip

De volgende morgen krijgen we een wat raadselachtig mailtje van de haven: er is geen plek maar docking kan wel. Wat blijkt: de havenmedewerkster dacht dat we eerder informeerden naar een plek op de wal. Er is dus wél plek in de haven en we verplaatsen de boot naar de marina. 

We blijven hier een week liggen om wat van het binnenland van Panama te kunnen zien. Morgen halen we voor dat doel in Colon onze huurauto op.

What shall we do with the drunken.....

We bevinden ons in de Darien Gap: een niemandsland wat zich uitstrekt tussen het Zuiden van Panama en het Noorden van Colombia. Er zijn hier geen doorgaande wegen: feitelijk is de weg tussen Noord- en Zuid-Amerika hier onderbroken en wie over land wil reizen zal door de jungle moeten reizen. Een gevaarlijke reis langs drugsbendes en wilde dieren. 

Een van de talloze eilandjes bij Nagarna

Wij hebben hier geen last van: over zee kunnen we de kust langs varen door het, ook door deze onbereikbaarheid over land, meest ongerepte deel van Kuna Yala. We 'coast-hoppen' tot we in het meer toeristische deel van Kuna Yala zijn aangekomen. Voorlopig hebben we sinds ons vertrek uit de Rossario eilanden geen andere zeilboot meer gezien.

Straatverlichting (!) bij Puerto Perme

We blijven nog een nachtje langer in Puerto Perme liggen. De ankerplaats is heerlijk beschut en vrij van swell. Anneke, Meike en Robert gaan een ommetje maken langs de twee dorpjes hier. We worden gevolgd en geleid door een groep kinderen die deze 'vreemdelingen' reuze interessant vinden. In het dorp zelf heb je het gevoel dat je door tuinen en over erven loopt: alles loopt in elkaar over. Op zich geen probleem, iedereen groet vriendelijk, maar je bent wel duidelijk een gast in andermans dorp. Zo groot is ook het contrast tussen onze 'Westerse' wereld en de traditionele Kuna maatschappij.  Los van de Starlink antennes die we ook hier zien dan.

Resten van industrialisatie

Wat ook opvalt is de grote hoeveelheid afval en hoe hiermee wordt omgegaan. Er spoelt veel plastic en textiel aan op de kust. Het eigen afval wordt op diverse plekken op land verbrand. Niet wat wij gewend zijn maar wel het beste van hier mogelijk is. 

Even verderop stuiten we op een oude locomotief en wat oud spoor: mogelijk een overblijfsel van een oude transportlijn. Verder zien we veel ezels en paarden die her en der rustig grazen.

Weer een schitterende onweersbui

Langs deze kust liggen tientallen ankerplaatsen en omdat we wel met enig tempo naar de Westelijke San Blas willen varen moeten we een selectie maken. We kiezen Isla Pinas als volgende bestemming omdat hier mooie wandelingen zijn te maken. 

De weg erheen is helaas stomen. In de regentijd (die hier duurt tot November) dringen de Passaatwinden niet door tot deel van Panama en waait het nauwelijks tot niet. Onweren doet het wel nog steeds veel en vaak, gelukkig meestal op enige afstand.

Juan David vóór de capsizing

Bij het eiland aangekomen vinden we aan het eind van de middag een ankerplek op ongeveer 50 meter van het strandtentje waar muziek vandaan komt. Ttwee Kuna's komen aangepeddeld om het ankergeld te innen. Jachten betalen USD10 ankergeld per bezoek. Je mag dan wel een maand blijven liggen. Niet veel later komt Juan David aangepeddeld, samen met een vriendin van het vasteland. Juan David hadden we al over gelezen op Noforeignland: hij is een lokale gids die erg goed zou zijn. 

Kuna begraafplaats op Isla Pinos

Onze ervaring met Juan David is een bijzondere. Hij stapt met een biertje aan boord, helpt zijn vriendin in de kuip en begint een verkooppraatje over welke 'tours' hij kan regelen. Daarna vraagt hij of hij foto's mag maken op dek. Ook prima nog. Maar ze hebben duidelijk teveel gedronken. Dit straft zich af wanneer ze weer terug in de kano willen klimmen: ze slaan om. Dat is voor een Kuna best knap omdat ze zo ongeveer geboren zijn in de traditionele kano. Robert neemt snel de twee telefoons aan en helpt ze weer terug aan boord. We hozen de kano leeg en de dame wordt opgehaald door een andere boot. Juan David peddelt uiteindelijk ook terug naar de wal en slaat nog een keer om waarbij zijn telefoon naar de bodem verdwijnt. Juan komt een half uur later nog terug om te vragen of zijn telefoon nog bij ons aan boord ligt. Kennelijk vergeten dat deze vlak ervoor afgezonken is.

Zonsopgang bij Isla Pinos

Is al dit theater op zich vermakelijk, het is ook erg ongemakkelijk. Hoe kun je zo dronken zijn en dan bedenken naar een mogelijke klant te varen. Daarom besluiten we niet de volgende morgen met hem de wal op te gaan maar weer een ankerplaats op te schuiven: we varen door naar Ustupu. Een tocht van ongeveer 25 mijl wederom op de motor.

Een Kuna familie bij Ustupu

In Ustupu ankeren we achter het dorp en is de ontvangst hartelijk. Ustupu is een eiland en wordt steeds aangedaan door Kuna die van de rivier op het vasteland komen om o.a. hun handel aan te bieden. Een familie komt voorbij gepeddeld en biedt ons suikerriet aan. We hebben geen idee hoe dit te verwerken maar gelukkig ziet de Kuna-man dit ook en hakt voor ons het riet in eetbare stukken. We geven in ruil een hand snoepjes voor de kinderen en moeder en zoontje komen kort aan boord om ons de hand te schudden en een foto te maken. Er komen hier zo weinig jachten dat we een bezienswaardigheid zijn.

Suikerriet

Zwemmen doen we hier maar even niet: het water lijkt erg vies. Later zien we hoe dit komt. We peddelen met de dinghy naar de wal om in het dorpje te kijken. Er zouden hier wat winkels zijn met brood en basics. Op de wal worden we hartelijk ontvangen door een aantal dorpsbewoners. We betalen de ankerfee en maken een ommetje door het dorp voor brood.

In Ustupu

De wandelingen door het dorp is om meerdere redenen leuk. Iedereen groet hartelijk en af en toe loopt iemand een stukje mee om een gesprekje aan te knopen. Dit lukt aardig met handen en voeten maar vooral ook dankzij Meike die inmiddels goed Spaans spreekt. 

Het dorp is anders ingericht dan wij gewend zijn: het is opgebouwd uit allemaal mini-dorpjes: een met riet omheind stukje land met daarop een paar hutten waarin één familie woont. De straatjes/steegjes ertussen bieden schaduw en koelte.

Terug naar de boot

Terug in het centrum van het dorp strijken we neer onder een afdak en halen een paar blikjes koude cola. Een aantal dorpsbewoners komen een praatje maken: een leraar, een student, nog een andere man. We hebben gesprekjes over Nederland, over Ustupu, over de geschiedenis van Kuna Yala. Reuze leuk.

Ustupu waterfront

We hebben uitzicht op een toiletgebouw wat op palen boven het water is gebouwd. Met enige regelmaat loopt er een Kuna heen met een rol WC papier in de hand. De spreekwoordelijk 'walk of shame' hoewel het ze hier niet deert. Dan valt het op dat er bij een aantal van de huizen dit soort toilet hutjes zijn. 'Alles'  verdwijnt in het water. Logisch ook, waar moet het anders heen. Maar niet zwemmen dus.

Zeilen kunnen de Kuna ook

Op woensdagmorgen schuiven we weer een plekje op. Naar Nagarna deze keer. Dit is de laatste stop voordat we in de 'bounty' komen waar de San Blas / Kuna Yala regio het meest bekend om is. Zowaar waait het een beetje en ook de Kuna maken hier direct gebruik van: we zien meerdere zeiltjes. Ook zij peddelen alleen als het moet kennelijk. Slim volk. Helaas is de wind van korte duur en moet de motor weer aan.

Ongeveer halverwege de tocht naar Nagarna komen we weer in 'charted' waters: onze plotter geeft weer werkelijke informatie in plaats van een groot blauw 'zoek het zelf maar uit want wij weten het niet' vlak. Schijn bedriegt: ook in het wel gekarteerde deel is bekend dat Navionice op veel plekken enorm onbetrouwbaar is. Het gebruiken van de Bauhaus guide blijft essentieel om niet ergens op een rif te belanden.

Navionics is niet meer van de kaart

We gooien aan de Noordkant van Nagarna het anker in de grond en liggen heerlijk op  ongeveer 75 meter van de brug die de twee gemeenschappen met elkaar verbindt. We zien zowaar ook andere jachten hier. We zijn nu uit het zeilers-niemandsland, en aangekomen aan de rand van het toeristische deel van de regio.

Geankerd bij Nagarna

Robert en Ties gaan met de dinghy even aan land kijken, als eerste om te zien of er diesel te koop is. We hebben sinds Cartagena heel vaak geen wind gehad en daarmee ongeveer 250 mijl gemotord. Een beetje aanvullen kan geen kwaad, ook omdat we diesel nodig hebben om stroom te draaien voor de watermaker. Bij het bunkerstation (een hut met vaten en jerrycans diesel) zijn ze uitverkocht. We proberen ons geluk bij een wat groter bevoorradingsschip wat ons eerder op de dag inhaalde. 60 liter kunnen ze wel missen. We komen met onze gevulde jerrycans aan boord en betalen ook niet zo'n gekke prijs: 4,5 USD per gallon, voor goede kwaliteit diesel. 

We maken nog een ommetje dooor het dorp waar zo'n beetje iedereen champions league voetbal zit te kijken (Barcelona - PSG). Kids kijken vanaf buiten door het raam in woningen waar een grote TV staat, en bij de lokale bodega zit een grote groep te kijken.

Het schip waar we later diesel van kopen

Terug aan bord storten we ons op het maken van sticky chicken. Deze lukt fantastisch goed. Sowieso is het qua koken een een goed week (niet dat we te klagen hadden op zich). Het lukt om consistent yoghurt te maken. Naast de sticky chicken maken we o.a. een geweldige vego pasta carbonara. En ook het brood bakken lukt wonderwel. Als klap op de vuurpijl hebben we ook nog broodjes knakworst voor lunch.

In de groentewinkel in Nagarna

De volgende dag gaan Anneke en Robert proberen de bootschappen wat aan te vullen. Als we de dinghy vastknopen komt er meteen hulp: wat heb je nodig ? Ik loop je wel voor naar de winkel. Ondertussen gezellig keuvelend en iedereen groetend lopen we door het dorp naar de eerste winkel. Hier vinden we houdbare melk, eieren en een scala aan groenten. In de tweede winkel is het helemaal luilekkerland: deze winkel is kennelijk net bevoorraad en ligt vol met vers spul van uien tot bleekselderij van van tomaten tot zelfs broccoli. Op onze vraag of ze ook kipfilets  of -borst hebben in plaats van een volledige kip worden er ter plekke twee (al geplukte) kippen in stukken gehakt en tot filets verwerkt.  

Kip !

Op donderdag hadden we wasdag gepland maar als we in de morgen wakker worden regent het (nog) en het wordt pas rond 13.00 uur droog. Met de boodschappen aan boord besluiten om anker op te gaan om naar Green Island te varen: hier een uurtje varen vandaan, en het eerste mooie-foto-uit-de-folder-eiland.

Sowieso kan een stukje motoren geen kwaad, door het bewolkte weer en de twee koelkasten hebben we een aardig energie tekort.

Eén van de 360 eilandjes

Op Green Island lig je vanuit alle richtingen beschut achter koraalrif. Dit bekent ook dat je dus door een smalle doorgang door het rif erheen moet varen. Dit vereist wat voorzichtigheid, zeker met het bewolkte weer waardoor je dieptes niet zo goed ziet. Dankzij moderne electronische navigatie en de Bauhaus guide komen we probleemloos op de ankerplaats aan waar we na 3 dagen stadswater een heerlijk duik nemen. We zijn ook niet de enigen: er liggen nog 6 andere jachten. Welkom terug in de 'beschaving'.

Rond de boot wemelt het van het leven. Tijdens het snorkelen zien we onder de boot allemaal kleine haaitjes. Later zien we nog veel meer naast de boot. Ze duiken vol enthousiasme op groenteresten die we over boord gooien. Gelukkig maar, dan kunnen wij veilig zwemmen.

Broodje knakworst

Wanneer we 's avonds thee maken smaakt deze wat raar en ook het tandenpoetsen laat een wat metalige smaak na. Er gaat een lampje branden: we hebben gisteren de watermaker gespoeld met sodiummetabisulfiet en het lijkt alsof door het niet goed zetten van een afsluiter er reinigingsmiddel in de watertank is gekomen. Even flessenwater dus. Gelukkig is het morgen wasdag, wat waarschijnlijk zoveel water verbruikt dat de vervuilde tank leeg is en we daarna schoon water kunnen maken. Daarbij heeft het spoelmiddel een blekende werking dus het is ook nog eens goed voor de was (toch ?).

Brood in the making

Op wasdag is het droog en zonnig, er ligt twee weken was en al het beddengoed moet ook gewassen. Een behoorlijke operatie dus vandaag. Alle hens aan dek. Spoelen, wassen, spoelen, ophangen. En dat zo'n  beetje de hele dag lang. Vele handen maken licht werk: iedereen helpt mee. Aan het einde van de middag komt er een regenbui over maar dan is het meeste gelukkig droog. Na de bui hangen we het laatste op en aan het eind van de dag is alles droog en schoon. Anneke heeft blaren op de handen van het wringen. De wasmachine doet wel het wassen maar er blijft een boel handwerk over. Niet te vaak doen dit.

Wasdag

Tijdens al deze noeste arbeid komt er ook twee keer een Kuna boot met vissers voorbij: ze hebben prachtige kreeften en krabben maar we slaan over: onze kookskills omvatten (nog) niet het verwerken van volledige schaaldieren. Om ze toch wat handel te gunnen kopen we een paar harsmakrelen van ze. Hier heb je meer werk van het schoonmaken dan dat het vis oplevert maar soit.

Twee andere vissers willen graag wat drinken en we bieden ze twee koude glaasjes cola aan. Net voor donker komen nog twee jongens aangepeddeld om om water te vragen: zij blijven vermoedelijk op het eiland overnachten en gaan niet meer teurg naar de vaste wal. We geven ze een grote fles drinkwater mee.

Afval wordt verbrand

Ook op Green Island zie je veel plaatsen waar afval wordt / is verbrand. Een dissonant in deze verder paradijselijk omgeving. Het vele watermaken en wassen heeft een aardige aanslag gepleegd op onze accus dus het wordt ook om deze reden tijd om weer een stukje te varen.

Swimming Pool anchorage

 'Helaas' waait het vandaag een keer wel en we kunnen zowaar de helft van de toch naar Cayos Hollandesas zeilen. Zeilen betekent ook vissen: we slepen een lure maar vangen helaas niets. De vistijd is ook maar kort: het is maar 2 uurtjes varen, de afstanden zijn hier klein.

De zeilersbar bij Cayos Hollandesas

Bij de Cayos Hollandesas zoeken we ons een weg naar de 'Swimming Pool' anchorage en vinden een plekje. Het is druk met andere boten maar iets buiten het ankerveld is een plek waar nog (net) genoeg water staat. Eenmaal geankerd maken we een rondje met de bijboot naar BBQ Island (says it all) en we zeggen even 'hallo' bij de Stampy: kennissen die we in Cartagena hebben ontmoet. 

Volleyball

Zoals dat met de moderne techniek gaat tegenwoordig worden we geïnformeerd over 'beer and volleyball' om 16.30 op het strand op Arupa island. Zo ben je het enige jacht in de wijde omgeving en zo land je weer in de cruisersgemeenschap. Beiden leuk maar wel weer even een overgang. 

De weg naar Arupa is gemarkeerd met staken en een wegwijzer midden op het rif. Eigenwijs als wij zijn snijden we een stukje af en raken met de motor (van de bijboot) de bodem. Toch maar de aanbevolen route volgen. 

Prachtige zichten vanaf de boot

De Cayos Hollandesas zijn dé place to be hier in het bounty gedeelte van de San Blas en inderdaad is de omgeving prachtig en het water glashelder. Ook de luchten zijn mooi met de elke dag opnieuwe langstrekkende onweersbuien. Dit houdt op als straks het droge seizoen aanbreekt, de buien worden dan ingeruild voor passaatwinden. Hier kijken vooral de kinderen naar uit om weer te kunnen kitesurfen.

Venancio

We krijgen bezoek van Venancio Restrepo, een mola maker. Mola is de traditionele Kuna textiel kunstvorm. In Cartagena spraken we een Amerikaans koppel wat meer dan een jaar in de San Blas heeft verbleven en zij hadden zijn naam al genoemd om Mola van te kopen. Gelukkig hadden we dit onthouden en na een uitvoerige demonstratie van al zijn waar kopen we twee prachtige Mola's van hem.

Deze hebben we gekocht

Het maken van één zo'n Mola is ongeveer een maand werk. Venancio werkt tijdens het regenseizoen aan de Mola's om wanneer de droge tijd aanbreekt (en er meer jachten deze kant op komen) zijn werk aan te bieden. 

De kleuren veranderen steeds met de zonnestand

We vermaken ons de rest van de dag met zwemmen, luieren, wat bootklusjes, eten maken, lezen, niks doen. En dat alles in dit paradijselijk decor.

Bounty

Anneke en Robert gaan met de dinghy op een kleine expeditie. We beachen de bijboot op één van de bounty eilanden. Het ligt hier bezaaid met allerlei soorten schelpen en we zoeken twee mooie uit om mee te nemen naar de boot.

Anneke met een conch-shell

Het blijft de hele dag volop zonnig wat ook onze accus fijn vinden: voor het eerst in 4 dagen krijgen we ze weer eens vol geladen en de aanslag die het water maken en wassen had gepleegd is weer ingelopen. 

Meer bounty

Puntje van zorg blijft de tweede koelkast: deze neemt continue 7 ampere stroom en de thermostaat werkt niet goed waardoor de koelkast altijd blijft draaien en uiteindelijk de koelkast naar 3 graden brengt. Omdat in deze koelkast alleen groente en eieren liggen is dit veel kouder dan nodig. Er moet een nieuwe thermostaat in en in de tussentijd schakelen we de koelkast maar handmatig aan en uit om het energie verbruik binnen de perken te houden.

Helder water

Er zit ook iets niet goed in het instrumentenpaneel: de grote koelkast schakelt niet altijd in en de contactstekker wordt warm: klusje erbij. Ook heeft een USB stopcontact het begeven. Zouden dit nog gevolgen zijn van de bijna-inslag in Cartagena ? Twee klusjes erbij.

Prachtige onderwaterwereld

Vlakbij waar we geankerd liggen is een koraalrif. Hier nemen we kort een kijkje als voorproefje op de prachtige koraalriffen hier in de buurt die we nog gaan ontdekken.